Guus Hiddink was in der jaren 70 teamgenoot van Willy van der Kuijlen bij PSV. Later troffen ze elkaar bij de club in verschillende stafrollen. Toen Hiddink in 2002 terugkeerde als Hoofdcoach, werd Van der Kuijlen scout en wedstrijdanalyticus. In 2016 vertelde hij tegen PSV over zijn band met Mister PSV.
Concurrenten
“Als ik aan de voetballer Van der Kuijlen denk”, zegt Hiddink, “dan zie ik iemand die oogde alsof het hem allemaal heel gemakkelijk afging. Willy werd daar wel eens om bekritiseerd. Mensen denken bij zulke spelers nogal snel dat het ze allemaal niets doet of dat ze niet zo gedreven met het voetbal bezig zijn. Dan valt snel het woordje ‘lui’. De Kuijl had daar ook last van. Terwijl een natuurlijke en ongeforceerde houding juist vaak een kenmerk van heel grote kwaliteit is.”
“Willy en ik waren in zekere zin concurrenten. Ik kwam in 1970 bij PSV en hij had al een grote naam. Op het middenveld was het knokken voor je plek. PSV had ook Gerrit van Tilburg, Jacques van Stippent en Wietze Veenstra onder contract. Ik liep tegen een muur op. Omdat ik niet kon waarmaken wat ik in mijn dromen graag wilde. Als je jong bent, wijs je dan graag naar anderen, maar in principe komt het vaak toch op jezelf neer. De concurrentie was erg groot en Willy was super, een fenomeen. Technisch zeer goed, plus veel en gemakkelijk scorend. Een klasse apart. Daarbij waren we niet complementair. We konden bijvoorbeeld allebei niet verdedigen.”
Voetbalinzicht
“Toen ik in 1987 Hoofdcoach werd, werkte Willy bij de jeugd van PSV. Hij kreeg de kans om onder Jan Reker assistent-trainer te worden bij Roda JC en deed dat. Bij mijn terugkeer in 2002 heb ik hem bij het eerste gehaald vanwege zijn enorme voetbalinzicht. Willy was voor mij een soort filter bij het bekijken van nieuwe spelers en het analyseren van tegenstanders. Hij kon met drie opmerkingen een voetbalsituatie helder maken of de kwaliteit van een speler doorgronden. Daar had Willy niet vij A4-tjes voor nodig. Die drie opmerkingen van De Kuijl waren voor mij genoeg om een bepaald scoutingstraject door te zetten of niet.”
“Als scout was Willy iemand die niet alleen de kwaliteiten van een voetballer herkent, maar ook diens potentie. Dat is het aller moeilijkste: inschatten hoe die speler in jouw team kan renderen of hoe die zich binnen enkele jaren kan ontwikkelen. Willy had dat gevoel. Hij had niet eens woorden nodig om dat over te brengen. Vaak zie je aan de mimiek of de uitstraling van echte voetbalmensen al hoe ze dit soort zaken beoordelen.”
Ambacht
“Willy was een echte ambachtsman. Daarvan zijn er niet zoveel. Je hebt in elke branche genoeg vaklieden, maar mensen die ambachtelijk werken zijn net wat specialer. Die hebben een neus en een intuïtie voor wat er nodig is om tot iets moois of tot een bepaald resultaat te komen. Willy had dat als voetballer al.”
“Toen ik Hoofdcoach was, wilde PSV bezuinigen op de scouting waardoor Willy eigenlijk weg moest. Op zulke momenten kwam de andere kant van hem naar boven. Willy was trouw, maar als hij onrecht rook of niet op waarde werd geschat dan kon hij recalcitrant zijn. Op zulke momenten borrelde er van binnen iets op en gingen z’n poten – net als bij een ezel – gestrekt de grond in.”
Altijd
“Uiteindelijk is Willy voor PSV behouden gebleven. De club vond het destijds een bezwaar dat hij niet graag alleen naar het buitenland ging. Ik heb me daar over opgewonden en gezegd: ‘Willy blijft tot zijn 65e of desnoods tot zijn 70e bij de club. Mister PSV maakt zelf wel uit wanneer hij iets niet meer wil of moet.’ Hij kreeg toen met Klaas van Baalen een privéchauffeur, waarmee hij is gaan scouten. Daarmee hebben ze jarenlang waardevol werk voor PSV verricht.”
“Elke club heeft mensen als Willy nodig. Je moet mensen hebben waarmee het gewone volk zich kan identificeren. Toen ik trainer werd van Real Madrid kreeg ik een lunch aangeboden met Alfredo Di Stefano. Als je bij Manchester United kwam, droegen ze Bobby Charlton bij wijze van spreken naar zijn stoel. Steven Gerrard keert in de toekomst ongetwijfeld ooit terug bij Liverpool. In wat voor functie dan ook. Willy was onder dezelfde noemer te scharen. Hij is met dikke, goud omkrulde letters Mister PSV. Voor altijd.”
De foto's in dit artikel zijn afkomstig van Matty Verkamman