Hoe Ryan Thomas zijn draai vond in de Lichtstad

Hoe Ryan Thomas zijn draai vond in de Lichtstad
12 min

Ryan Thomas kocht een enkel ticket van Nieuw-Zeeland naar Nederland, won daar de beker en dwong een transfer af naar PSV. In het voetbal wordt vaak gesproken van ‘jongensboeken’. Ryan schreef zo’n boek - inclusief gitzwart hoofdstuk - met zijn voeten én zijn hoofd.

De eerste pagina’s van het wonderlijke boek worden getikt in Te Puke, een minuscuul dorpje vlakbij Auckland. Althans, vlakbij. “Voor Nieuw-Zeelandse begrippen dichtbij. Het is toch een stevige drie uur rijden met de auto”, zegt Ryan met een lach. Lachen doet hij graag, zelfs nadat hij slechts een paar dagen geleden na twintig minuten rood pakte tijdens zijn basisdebuut voor PSV. En dat na een jaar afwezigheid, maar dat is een verhaal op zich. Aan de andere kant, waarom zou hij somber zijn? Hij mag weer iedere dag voetballen, en drinkt nu een kop koffie met zijn verloofde Nikky, terwijl zijn tweejarige dochtertje Lily een filmpje kijkt op de iPad.

Kiwi 
Eerst even terug naar Nieuw-Zeeland, waar Ryan het levenslicht zag eind 1994. Tijdens zijn jeugd schipperden hij en zijn familie tussen Auckland en Te Puke. Wie Nieuw-Zeeland en sport in één zin zegt, spreekt over rugby. Wie het fysiek van Ryan daarbij analyseert, zal moeten concluderen dat die sport hem letterlijk niet op het lijf is geschreven. “Om maar meteen een misstand uit de wereld te helpen: er zijn maar weinig kinderen die starten met rugby. Ook in Nieuw-Zeeland is het zo dat rugby veel meer een sport is die je beoefent als je ouder wordt. De meesten beginnen gewoon met voetbal. En de mensen hier in Europa vlakken nog weleens uit hoe gigantisch cricket is aan de andere kant van de oceaan.”

Ryan neemt een slok van zijn cappuccino, kijkt over de schouder van Lily mee op de iPad en concludeert dat hij niet eens veel ouder was toen hij zelf met voetbal begon. “Elke club heeft bij ons een groep van drie- tot zesjarigen die een beetje rond mogen rennen met de bal. Een soort van georganiseerde chaos. Het was ook niet gek dat ik met voetbal als sport begon; mijn ouders speelden allebei bij dezelfde amateurclub. Sterker nog, dat is hoe zij elkaar hebben ontmoet.” Dat professioneel voetbal bij de Kiwi’s (zoals de Nieuw-Zeelanders vaak liefkozend worden genoemd) in vergelijking met voetbal in Europa nog in de kinderschoenen staat, blijkt wel uit de jeugdopleidingen in het Oceanische: die zijn er namelijk niet. “Er zijn gewoon clubs waar een hoop jongens een balletje trappen, en als je goed bent kom je bij de regionale ploeg terecht.” Vanuit daar is het hopen op een overzeese mogelijkheid.

Enkele reis 
Die mogelijkheid kwam. Declan Edge, zelf oud-international van de All Whites en jeugdtrainer van Ryan, besloot zijn contacten in Europa aan te spreken en regelde een stage bij PEC Zwolle voor zijn pupil. “Dat was een spannende periode. PEC gaf aan eigenlijk nooit mee te werken aan dit soort verzoeken, voornamelijk omdat zij daar geen geld voor hadden. Het was zoiets van: oké, als je zelf hierheen kunt komen krijg je een trial van tien dagen. Mijn ouders en ik hadden net genoeg geld voor een ticket naar Nederland; een enkeltje. Declan vertelde me dat, mocht het geen succes worden, hij het ticket terug voor me zou regelen. Dat ticket was er dus nog niet. Ik kwam aan in Nederland, trainde de dag daarna meteen mee. Dat was niet heel chill met een jetlag, moet ik zeggen. Ik hield aan die training ook echt een slecht gevoel over. Ik dacht: ze laten me nu vast die tien dagen meetrainen en vertellen me dan dat het ‘m niet gaat worden. Een paar dagen later speelde ik met het tweede tegen een amateurteam en dat ging eigenlijk wel lekker. Sterker nog: ze boden me meteen een contract aan om dat seizoen bij het tweede te komen spelen. De club was alleen bang dat ik nog terug moest, want die wisten dus niet dat ik geen retourtje had, haha.”

Toen ging het snel voor Ryan, die in Nederland bleef en eigenlijk alleen nog voor interlands terugkeert naar zijn geboorteland. Hij kwam als middenvelder, werd omgeturnd tot vleugelaanvaller, scoorde twee keer in de gewonnen bekerfinale tegen Ajax (“Ik speelde niet eens zo goed die wedstrijd, maar iedereen herinnert zich dat door die doelpunten”), werd teruggezet op het middenveld en beloonde zichzelf na een indrukwekkend seizoen met een transfer naar Eindhoven. In de tussentijd leerde hij de Groningse Nikky kennen en breidden zij hun gezin uit met de kleine Lily.

Thomas als speler van PEC Zwolle tegen zijn latere ploeggenoot Jorrit Hendrix Thomas als speler van PEC Zwolle tegen zijn latere ploeggenoot Jorrit Hendrix

Noodlot 
Het volgende hoofdstuk zag er rooskleurig uit voor Ryan, na een welverdiende zomerrust maakte hij zijn entree op de Herdgang in 2018. Al snel ontdekte hij het hoe het is om bij een topclub te spelen. “De club is in alles groter. Het niveau is hoger, alles wordt nóg beter voor je geregeld; dat is echt top. Als je ook kijkt naar het talent binnen de groep… We hebben zoveel kwaliteiten.” Nog verwonderd door de aangename omstandigheden sloeg op 17 augustus -twee weken in training- het noodlot toe tijdens een vier tegen vier partijtje. Een onschuldig partijtje, maar Ryan was nieuw en wilde zijn been niet intrekken. Na een MRI-scan in het ziekenhuis was het duidelijk: voorste kruisband gescheurd. Zes tot negen maanden. “Eerst dacht ik: oké, zes tot negen maanden. Dan ben ík degene die het in zes maanden doet.” Nikky kijkt mee over zijn schouder en vult aan: “We waren op het begin heel positief, maar het was ook zijn eerste echt grote blessure. Het was ook voor het eerst dat ik hem in tranen zag, maar we hadden het gevoel dat we er samen snel bovenop zouden komen.” Het optimisme maakte al snel plaats voor frustratie. Bij beiden. Nikky kreeg geen hoogte van haar vriend, die na een lange dag revalideren vaak geen zin had te zeggen hoe het ging. “Hij zette een soort van masker op, en ik zag wel dat het slecht met hem ging, maar niet meteen wáárom. Omdat hij niet wilde praten.” Ryan: “Het was zo frustrerend dat mijn hoofd constant dingen wilde die mijn lichaam niet kon uitvoeren. Het was vaak een stap vooruit, en weer twee terug. Dat nam ik mee naar huis, maar ik sprak er niet over.”

“Je kunt zijn gedrag in de periode gerust depressief noemen”, vertelt Nikky. Dat het gezin net bij een nieuwe club terecht was gekomen en daarmee ook in een nieuwe stad, werkte ook niet mee. “Ik kan geen kwaad woord zeggen over de jongens in de selectie en de staf. Ook al heb ik toen maar twee weken met de groep meegetraind, zij hebben me altijd het gevoel gegeven dat ik bij ze terecht kon. Maar ik ben niet echt het type dat in het team op zoek gaat naar jongens om buiten het voetbal mee om te gaan. Na een dag op de club ben ik liever bij mijn familie dan dat ik dagelijks bij teamgenoten over de vloer kom.” Het was voor Nikky en Ryan een aparte gewaarwording naar wedstrijden van PSV te gaan. “Je zit daar dan te kijken naar een team, dat niet echt als ‘jouw’ team voelt”, zegt Nikky. Thuis stond overigens ook maar zelden voetbal op. “Ryan kon er niet echt goed naar kijken tijdens de blessure.” Ryan lachend: “Ik keek eigenlijk alleen naar PSV, zodat ik antwoord kon geven als de coach een keer wat aan me vroeg.”

Eindhoven 
De club voelde nog niet als ‘hun’ club, maar datzelfde gold eigenlijk ook voor de stad Eindhoven. Tijdens het herstel had Ryan weinig trek in het ontdekken van de stad. De drie zaten vaak hele dagen binnen. “Op een bepaald moment heb ik tegen Ryan gezegd: dit werkt zo niet. Zo gaat het niet verder.” Dat bleek het omslagpunt. Ondanks dat revalidatie langer duurde dan verwacht, probeerde Ryan positiever te blijven en zijn gedachten te delen. Ook gingen ze er na de training steeds vaker op uit. The Happiness Cafe aan de Nieuwe Emmasingel is een van die plekjes die ze nu regelmatig opzoeken. “Er zit er nog een in de stad, die is meer voor ontbijten. Daar gaan we ook weleens heen. Daarnaast gaan we sowieso graag uit eten. Of naar Ballorig voor die kleine.” In het café brabbelt Lily ondertussen driftig tegen haar iPad. Het is een prachtige, maar voor de kleine nu nog ingewikkelde, driehoeksverhouding. Mama spreekt Nederlands, papa verstaat de taal maar antwoordt het liefst in het Engels en de kleine neemt het in zich op. “Tja, met twee talen tegelijk duurt het wat langer voordat ze het daadwerkelijk gaat spreken. Nu nog lekker rustig, haha. Al komt ze nu wel in de fase dat ze wat grenzen begint op te zoeken en dat ze meer gaat begrijpen. Dan is het ook leuk voor haar om vaak de deur uit te gaan.”

Werkend aan zijn herstel op De Herdgang Werkend aan zijn herstel op De Herdgang

Puppy 
Het was een omslagpunt in de revalidatie. “Nikky en Lily hebben me echt uit het dal getrokken in die periode. En toen mocht ik op een gegeven moment ook nog eens met de bal gaan trainen. Dat was echt een moment dat het er weer beter uit begon te zien.” Dat zag Nikky ook. “Dan kwam-ie thuis en was het echt net een jonge puppy. Hij kon dan helemaal genieten van de kleine dingen, zoals scoren in een vier tegen vier of iets dergelijks. Dat was voor iedereen goed natuurlijk.” Ryan kwam langzaam weer bij de groep en leerde zijn teamgenoten, de stad én de club steeds beter kennen. Begin september 2019, ruim twaalf maanden na het beruchte trainingspotje, was het dan zo ver: hij kon eindelijk zijn langverwachte debuut maken voor zijn het eerste team van zijn ‘nieuwe club’. In het met 1-0 gewonnen oefenduel met FC Köln deed hij een half uur mee, en niet veel later nam hij plaats op de bank in eredivisiewedstrijden. Tegen VVV (4-1 overwinning) mocht hij vijf minuten voor tijd invallen; tegen LASK LINZ (0-0) íets langer en in de thuiswedstrijd tegen AZ was daar plots een basisplek. “Tja, AZ-thuis… Ik mocht in de basis beginnen door een aantal blessures en schorsingen binnen de ploeg. Fantastisch natuurlijk. En toen die tackle. Tja, wat moet ik erover zeggen? Heb je ‘m gezien? Het is gewoon een rode kaart natuurlijk, daar kan ik niks anders van maken. Het was niet mijn bedoeling, ik wilde mijn lichaam ertussen zetten.” Ryan kreeg, na VAR-overleg, een rode brief gepresenteerd na een overtreding op AZ-middenvelder Fredrik Midtsjø.

Ach, het was slechts een kleine teleurstelling voor de man die mentaal nu zó veel sterker is dan voor zijn blessure. Ogen op de toekomst: “De focus ligt nu op het zo snel mogelijk vast in de basis te komen”, zei hij eind 2019. Februari 2020 verraadde de goede weg die is ingeslagen. “Het bevalt heel goed”, vertelde Thomas zaterdag in Den Haag over zijn nieuwe rol als valse aanvaller naast spits Sam Lammers. “De plek is aanvallender dan ik gewend was, maar het gaat uitstekend. De samenwerking met Sam verloopt ook goed en voor mij is het heel mooi dat ik opnieuw mijn goal heb meegepikt. Ik kan, ondanks dat ik zelf nog niet heel oud ben, ook qua ervaring wat toevoegen aan het team. We hebben maar een paar gasten die ouder zijn dan 26, dus het team is heel jong. Aan de ene kant is het goed zoveel talent te hebben, maar het is lastig om dat meteen in resultaat en titels om te zetten. Er staat meteen zoveel druk op die jonge jongens die nu ons team al dragen.”

Een deel van die ervaring kan ook zomaar komen uit het grote aantal wedstrijden dat hij al speelde. Voor een speler die pas in 2013 naar Nederland kwam en een jaar lang uit de running was, is zo’n 150 wedstrijden lang niet slecht. Tel daar nog zo’n twintig wedstrijden voor de All Whites van Nieuw-Zeeland bij op en Ryan mag zich al bijna een routinier gaan noemen in de Eredivisie. “De afgelopen weken zijn een zoektocht geweest. We zijn zover weggezakt dat we niet meer op PSV leken. We zijn vervolgens terug naar de basis gegaan, de basis waardoor we allemaal bij deze mooie club terecht zijn gekomen. Vuile meters maken, hard werken en winnen, lelijk of mooi. De rest komt dan vanzelf, dat begin je nu steeds meer te zien.”

Dit verhaal is een bewerkte versie van het stuk dat in de voorgaande editie van het PSV Magazine staat