De begeleidende staf van voetbalclubs is de laatste jaren in omvang toegenomen. PSV vormt daarin geen uitzondering. Waarom eigenlijk? En wie zijn de mensen die de spelers helpen om dagelijks het maximale uit zichzelf en het team te halen? In ‘Achter het team’ Alex Abresch (32) en Pier Tensen (34), beiden videoanalist bij PSV.
Hoe zijn jullie bij PSV terechtgekomen?
Pier: “Alex en ik hebben eigenlijk een beetje hetzelfde traject bewandeld. Wij zijn allebei geschoold als jeugdtrainer en hebben diverse elftallen onder onze hoede gehad binnen een betaald voetbalorganisatie. Toen wij merkte dat videoanalyse in opkomst raakte, hebben zowel Alex als ik ons gespecialiseerd en de switch gemaakt.
Alex: “We hebben in de opleiding tot jeugdtrainer bij elkaar in de klas gezeten en kennen elkaar dus al jaren. Precies op het juiste moment hebben we onze focus verlegd naar videoanalyse. Zo zijn we allebei het profvoetbal ingerold.”
Leg eens uit wat jullie vak exact inhoudt.
Alex: “We verdelen de taken. Ik focus me op de ontwikkeling van ons eigen team. Pier houdt zich vooral bezig met de analyse van de tegenstander, samen met analist John Feskens. Onze laptops zijn zo ingericht dat we allerlei fases in een wedstrijd of training kunnen coderen. Met de analyses kan de staf het team, een linie of een individuele speler verbeterpunten aanrijken. Gedurende een seizoen zie je op beeld ook heel duidelijk het resultaat daarvan.”
Pier: “Andersom zien we vaak vooraf aangekaarte patronen van een tegenstander terugkomen in wedstrijden tegen PSV. Daardoor kan de staf vooraf een plan bedenken om de kracht van tegenstanders te beperken.”
Pier Tensen (links) en Alex Abresch (rechts) aan het werk tijdens een training in Doha
Hoe belangrijk is de rol van videoanalyse inmiddels?
Alex: “Ik denk heel belangrijk, met name in de voorbereiding op een wedstrijd. De ontwikkeling van een speler individueel, maar ook een team kan een enorme boost gegeven worden door beelden in te zetten. Een kanttekening die ik daarbij wil plaatsen is als dat de videoanalyse als middel moet worden ingezet en niet als doel op zich.”
Hoe werken jullie tijdens dit trainingskamp?
Pier: “We hebben een ondersteunende rol aan de staf om het team te ontwikkelen.”
Alex: “De staf vertelt vooraf over de inhoud van de training en waar wij op moeten letten. Tijdens de training coderen we direct. We knippen analysebeelden op in stukjes, zodat de beelden na afloop direct beschikbaar zijn voor de staf. Vaak op dezelfde dag worden die beelden al met de jongens besproken. Soms is dat individueel of per linie, soms in teamverband.”
Pier: “Enkele jongens zijn ook zelf heel geïnteresseerd naar verbeterpunten en vragen daarom persoonlijk beelden op. Voor hen maken we apart materiaal op aanvraag. Dat is uiteindelijk waar we in de gehele breedte naar streven.”
Ziet jullie dag er altijd hetzelfde uit?
Pier: “Als we twee keer trainen wel. Dan is het spullen optuigen, coderen, knippen, plakken en analyseren met de staf. Als de jongens één training hebben en - om een voorbeeld te geven - een middag rusten, dan kunnen wij met de speelwijze aan de gang. Ik ga aan de slag met de analyse voor onze komende tegenstanders in de Eredivisie.”
Alex: “Daarnaast is er natuurlijk per training verschil. Soms letten we meer op het ene facet, een andere keer wordt de nadruk op iets anders gelegd. In de speelwijze van PSV zijn een aantal principes belangrijk. Patronen die altijd terugkomen, de basis. Een training benadrukt nooit alle principes. Er is veel variatie in de vorm.”
Wat heb je nodig om dit werk te kunnen doen? Met andere woorden: wat neem je mee vanuit Nederland?
Alex: “Onze laptops met de software waarmee de trainingen en wedstrijden kunnen analyseren en coderen zijn het belangrijkst. Daarnaast maken we gebruik van specifieke software waarmee we in de beelden tekenen. Denk hierbij aan de cirkels en animaties die gepresenteerd worden op televisie bij bijvoorbeeld FOX Sports. Daarnaast gaan er ook verschillende camera’s, GoPro’s en statieven mee. We hebben veel zaken nodig om zo optimaal mogelijk te kunnen werken.”
Enkele jaren geleden werd er nog niet zo intensief gebruik gemaakt van beelden als nu het geval is. Liggen er meer ontwikkelingen in het verschiet?
Alex: “Met name de ontwikkelingen in Engeland en Duitsland volgen wij met bovengemiddelde interesse. Daar zie je dat er hele analyseteams worden gevormd. Het is één van de redenen dat Pier inmiddels volledig betrokken wordt bij het eerste elftal. ”
Pier: “Daarnaast ontwikkelen bedrijven inmiddels al animaties van een echte situatie die sterk doen denken aan de bekende FIFA-spellen. Op dit moment filmen wij alles vanuit meerdere hoeken. Met die FIFA-achtige beelden ben je letterlijk in het moment. Je kunt situaties beoordelen van welke locatie je maar wil. Ook op het gebied van VR (virtual reality, red.) is steeds meer mogelijk. In de toekomst is het bijvoorbeeld goed mogelijk dat verdedigers het bewegen van een aankomende tegenstander via een VR-bril kunnen analyseren en voorbereiden.”
Dit is niet jullie eerste trainingskamp. Waarin verschilt een trainingskamp in Qatar tot een trainingskamp op een andere locatie?
Alex: “Door de geweldige faciliteiten op de Aspire Academy komt hier de absolute wereldtop op af. We spreken collega’s van onder andere Bayern München maar ook andere specialisten van over de hele wereld die hier werken.”
Pier: “Alleen al in deze maand komen hier 21 teams bij elkaar om zich hier voor te bereiden. Hierdoor kunnen wij onze kennis delen en nieuwe inzichten verkrijgen die wij vervolgens weer gebruiken in de ontwikkelingen op PSV Campus De Herdgang.”
Tensen assisteert Adil Ramzi (assistent-trainer) tijdens een analyse